Coder là ai? “Bậc thầy chuyển brief thành code”
Tập trung vào: Viết mã sạch, đúng spec, đúng deadline.
Sức mạnh: Tốc độ, tỉ mỉ, kỷ luật kỹ thuật, nắm vững ngôn ngữ/framework đang dùng.
Điển hình công việc:
Nhận task từ ticket → hiện thực tính năng theo design/AC rõ ràng
Sửa bug, tối ưu hàm/SQL, thêm test case
Viết script tự động hóa nhỏ, clean‑up codebase
Mẫu checklist hằng ngày của Coder:
[ ] Đọc kỹ acceptance criteria và case biên
[ ] Viết test tối thiểu (unit/integration)
[ ] Tự review trước khi mở PR
[ ] Đo thời gian chạy hoặc query plan nếu chạm hiệu năng
Dev là ai? “Người làm ra giải pháp end‑to‑end”
Tập trung vào: Hiểu bài toán, đề xuất kiến trúc, phân rã tính năng, cân bằng kỹ thuật và trải nghiệm.
Sức mạnh: Phân tích hệ thống, thiết kế, phối hợp nhiều bên (PM, QA, Ops), ra quyết định có cơ sở.
Điển hình công việc:
Làm rõ yêu cầu mơ hồ, chốt phạm vi
Thiết kế API/DB/flow, chọn trade‑offs
Dẫn dắt code review, standard hóa convention
Theo dõi log/metrics sau khi release để cải tiến
Checklist nhanh của Dev:
[ ] Xác thực bài toán bằng dữ liệu/insight
[ ] Chọn kiến trúc đủ đơn giản để mở rộng sau
[ ] Viết RFC ngắn gọn, có phương án A/B + rủi ro
[ ] Plan rollout, đo lường sau release (errors, latency, conversion)
Bảng so sánh “1 phút chốt hạ”
Tiêu chí | Coder | Dev |
|---|---|---|
Phạm vi | Task/feature mức code | End‑to‑end: từ yêu cầu đến vận hành |
Tư duy | How (làm sao code chạy tốt) | What/Why/How (giải quyết đúng vấn đề) |
Kỹ năng | Ngôn ngữ, framework, tối ưu mã | Thiết kế hệ thống, giao tiếp, ưu tiên hóa |
Trách nhiệm | Độ đúng/đủ của mã | Chất lượng sản phẩm & trải nghiệm |
Đo lường | PR merged, bug rate, test coverage | Goal/KPI sản phẩm, SLO, chi phí |
Ví dụ thực tế: cùng một tính năng, hai góc nhìn
Tính năng: “Thêm nút Export CSV cho danh sách đơn hàng”
Coder: hiện thực endpoint, paginate đúng, stream CSV, test dữ liệu dấu phẩy, encoding UTF‑8.
Dev: hỏi ngược “CSV dùng để làm gì?” Nếu mục tiêu là gửi cho kế toán mỗi sáng, đề xuất job tự động + lưu file 7 ngày + gửi email, giảm thao tác tay, giảm tải server giờ cao điểm.
Bài học: đúng vấn đề → ít mã hơn, giá trị hơn.
Lộ trình gợi ý (nếu bạn đang phân vân)
Giai đoạn Coder: chọn 1 stack chính, nắm vững cơ bản + testing + debug.
Mở rộng: đọc log, theo dõi metrics, hiểu CI/CD, môi trường chạy thật.
Giai đoạn Dev: học thiết kế hệ thống, viết RFC, chia nhỏ milestone, đo lường sau phát hành.
Tùy chọn: đi sâu kỹ thuật (performance, security, data), hoặc thiên về product/lead.
Tham khảo nền tảng quy trình và văn hóa kỹ thuật: DevOps Là Gì? Tìm Hiểu Toàn Diện Về DevOps
Ôn lại CLI căn bản để tăng tốc công việc: Những lệnh Bash cơ bản cần phải biết (có ví dụ)
Lỗi hay gặp (từng “ăn hành” rồi)
Chỉ chăm code mà bỏ qua mục tiêu kinh doanh → làm đúng cái không ai cần.
Quá “kiến trúc sư” khi chưa ship nổi MVP → over‑engineering.
Né test vì “gấp” → nợ kỹ thuật đội lên, ship càng chậm.
FAQ
Có cần chuyển từ Coder thành Dev mới “lên trình”?
Không bắt buộc. Bạn có thể thành Coder chuyên gia (ví dụ performance/database) và vẫn rất “đỉnh”.
Dev có code ít hơn không?
Không hẳn. Dev vẫn code, nhưng dành thêm thời gian cho phân tích và ra quyết định.
Junior nên bắt đầu ở đâu?
Học chắc 1 stack, làm vài side‑project có người dùng thật, đọc code người khác, rèn thói quen viết test.
Kết
Không có nhãn nào “xịn” hơn. Miễn là bạn chọn vai phù hợp mục tiêu hiện tại, và luôn giữ thói quen học đều, ship đều. Còn lại, thời gian sẽ đưa bạn lên level mới.